Początki rehabilitacji
Pacjent przebywający w Oddziale Intensywnej Terapii (OIT) lub Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej (OIOM) jest pod całodobowym nadzorem wysoko wykwalifikowanego zespołu medycznego. Celem leczenia jest nie tylko podtrzymanie życia, ale również zapobieganie powikłaniom i przygotowanie do dalszej rehabilitacji.
Oprócz lekarzy i pielęgniarek, w proces opieki mogą być zaangażowani także inni specjaliści – fizjoterapeuci, neuropsycholodzy, logopedzi, terapeuci zajęciowi, kapelani czy pracownicy socjalni. Ich dostępność zależy od organizacji pracy szpitala i stanu pacjenta.
Rehabilitacja – im wcześniej, tym lepiej
Rehabilitację należy rozpocząć jak najwcześniej, najlepiej już w pierwszej dobie hospitalizacji, nawet jeśli pacjent jest w śpiączce. Wczesna terapia ruchowa pozwala zapobiec:
- przykurczom mięśni,
- zanikom mięśniowym,
- odleżynom,
- rozwojowi spastyczności (sztywności i bolesności mięśni).
Regularna rehabilitacja pomaga utrzymać sprawność układu ruchowego, co jest niezwykle ważne dla przyszłych szans na poprawę stanu pacjenta.
A jeśli rehabilitanta nie ma wystarczająco często?
W wielu oddziałach intensywnej terapii fizjoterapeuci mają pod opieką wielu pacjentów i nie zawsze mogą poświęcić każdemu tyle czasu, ile by chcieli. Dlatego:
- Zapytaj lekarza prowadzącego, czy możliwe jest zaangażowanie prywatnego fizjoterapeuty.
- Porozmawiaj z rehabilitantem z OIT, by uzyskać instrukcje dotyczące prostych ćwiczeń biernych, które możesz wykonywać samodzielnie pod jego nadzorem.
- Włącz się w rehabilitację bierną – choć pacjent sam nie wykonuje ruchów, poruszanie kończynami pomaga zapobiec powikłaniom i jest ważnym elementem terapii.
Ortezy – czym są i kiedy je stosować?
Ortezy to stabilizatory, które pomagają zapobiegać nieprawidłowemu ułożeniu kończyn, ograniczają spastyczność i zmniejszają ryzyko przykurczów. Stosuje się je zwłaszcza u osób długotrwale unieruchomionych lub w śpiączce.
Pamiętaj, że:
- Dobór ortezy powinien być skonsultowany z fizjoterapeutą lub lekarzem – pomoże to dobrać odpowiedni rozmiar, model i czas noszenia.
- Szpitale zwykle nie mają ortez na stanie – trzeba je kupić w sklepie medycznym lub rehabilitacyjnym.
- Ortezy są częściowo refundowane przez NFZ, ale w trakcie hospitalizacji nie każdy lekarz może wystawić wniosek – warto ustalić to z lekarzem prowadzącym.
Podsumowanie
Opieka i rehabilitacja w OIT to nie tylko działania ratujące życie, ale również pierwszy krok w długim procesie leczenia i odzyskiwania sprawności. Wczesna rehabilitacja ma kluczowe znaczenie dla przyszłości pacjenta – może zmniejszyć ryzyko powikłań i poprawić rokowania. Twoje zaangażowanie, rozmowy z personelem medycznym i włączanie się w proste ćwiczenia bierne to niezwykle ważny wkład w proces leczenia. Nie bój się pytać i szukać pomocy – Twoja troska naprawdę ma znaczenie.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ:
✅ Zacznij rehabilitację jak najwcześniej, nawet jeśli pacjent jest w śpiączce.
✅ Zapytaj lekarza, czy możliwe jest wprowadzenie prywatnego fizjoterapeuty do szpitala.
✅ Poproś rehabilitanta o pomoc w doborze ortezy, jeśli będzie potrzebna.
✅ Pamiętaj, że orteza nie zastąpi rehabilitacji – może ją jedynie wspomagać.
✅ Proste formy bodźcowania, takie jak delikatny masaż czy dotyk miękką szczoteczką, możesz wykonywać samodzielnie po konsultacji z personelem medycznym.